مقدمه:
هدف دانشنامه اسلام معاصر گزارش و تبیین تحولات فکری و سیاسی در جهان اسلام در دو سده اخیر است. دانشنامهها معمولاً دربرگیرنده اطلاعات عمومی نسبت به مدخلها به شیوهای جزئی نگر با ذکر زمان و مکان دقیق رویدادها و واقعیت هاست؛ درحالیکه در نگارش مدخلهای دانشنامه اسلام معاصر به اطلاعات عمومی در سطح صرفاً مقدماتی اکتفا می شود و نقش آن مدخل (رویداد، شخص، حزب، مفهوم، نهاد یا کشور) در تحولات عمده سیاسی معاصر مورد توجه جدی قرار میگیرد.
از آنجا که سه جریان عمده اسلام گرایی، ملی گرایی و تجدد گرایی در دوران معاصر درجهان اسلام نقش اساسی ایفا کردهاند، ضروری است در نگارش مدخلها (تا آنجا که مرتبط و مقدور است) به این پرسش مقدر پاسخ داده شود که جایگاه آن مدخل از حیث موضوع و مصداق در ارتباط با این جریانات عمده سیاسی کجاست.
هریک از این جریانها درطی دو سده گذشته اشکال مختلفی بخود گرفته و تحولات درونی خاصی را تجربه کرده اند. بعلاوه هریک از این جریانها به همراه تحولات درونی خود رویکردهای مختلفی نسبت به دو جریان دیگر اتخاذ کرده است. تحلیل این تعاملات و پیچیدگی ها و تشریح علل و عوامل آن به شیوه ای تاریخی و تطبیقی وظیفه اصلی دانشنامه اسلام معاصر است.
چنانچه نویسندگان محترم در نگارش مقالات این پرسش محوری که" نقش هر پدیده، شخص، نهاد در ارتباط با جریانهای اسلام گرایی، ملی گرایی و تجدد گرایی چیست" را مد نظر قرار دهند می توان امیدوار بود که دانشنامه به هدف ویژهی خود که تهیه اثری متمایز و مفید برای درک تحولات جهان اسلام است، دست یابد.
شیوه نامه هایی که در ادامه می آید ساختار مدخل های دانشنامه در موضوعات مختلف را مشخص می کند. لازم است مولفین در تدوین و نگارش مقالات خود از این شیوه نامه ها پیروی کنند.
|